Soru İşareti

Çoğunlukla soru anlamı içeren cümlelerde kullanılan noktalama işaretine soru işareti ismi verilmiştir. Merak ettiren, cevap gerektiren cümlelerde konum olarak yeri cümle sonudur. Ancak sadece soru sormak amacıyla kullanılmaz. Başka kullanım amaçları da bulunmaktadır. Mesela gerektiği takdirde durumları, rakamları ve bilinmeyen tarihleri de bildirme amacı olabilir. Bu gibi durumlarda soru işareti parantez içinde kullanım göstermelidir. Bu noktalama işareti cümle sonunda kullanılacağı zaman kelime ile arasında boşluk bulunmaz. Yani bitişik yazılır. Aynı zamanda kendisinden sonra başlayacak cümlenin ilk kelimesiyle de arasında boşluk bulunur. Yani bitişiklik bulunmaz.

Soru İşareti Nerelerde Kullanılır?

A) Bakıldığında basit kullanım alanı dar gözüküyor olsa da birçok göreve sahiptir. Öncelikle yanıt beklenilen cümlelerde yani sorularda kullanılır.

• Seninle daha önce karşılaşmış mıydık?
• Bu ayakkabının fiyatı nedir?
• Orada ne kadar kalacaksınız?
• Neden daha önce gelmedin?
• Beni özledin mi?

B) Karşılıklı diyaloglarda soru eki olmayan ama yanıt gerektiren, soru anlamı bildiren kelimelerde kullanılır.

• Sen?
• Neden?
• Pardon?
• Kimsiniz?

C) Durumlar, bilinmeyen tarihler ve bilinmeyen yerler için kullanımı görülür.

• (?-1974)
• (1345?-1398)

D) Şaşırma, inanmama ifade eden cümlelerin içinde kullanılır.

• Bursa’dan Ankara’ya 4 (?) saat içinde varmışlar.
• beni alacak (?) galiba.
• En çok o (?) yoruluyor.

E) Cevabı zaten kendinde olan ama yapısal olarak soru cümlesi olmayan cümlelerin sonunda da yer alır.

• Ben sen hiç sevmez miyim?
• Senden iyisi var mı ki?
• Sen hiç akıllanmaz mısın?

F) Birleşik yapıdaki uzun soru cümlelerinde de kullanılır.

• Nerede, napıyordu?
• Sen her gün nereye gidiyorsun, kimle buluşuyorsun, nerelerde oturuyorsun?
• Ne zaman, nereden gelecekmiş?
• Virgül nedir, nerelerde kullanılmaktadır?
• Nereliymiş, kimmiş, kimlerdenmiş?

G) Bazı cümleler bir soru eki, soru edatı taşımasına rağmen içinde, yine de anlam olarak da soru anlamı taşımaz. Bu yüzden soru anlamı olmayan cümlelerin sonuna asla soru işareti getirilmemelidir. Aksi takdirde bir noktalama hatası oluşur.

• Siz nasıl uygun görüyorsanız.
• buraya geldi mi bana mutlaka haber edin.
• Neden bana bu kadar kızdığını hiç anlamıyorum
• İşten geldi mi hemen bana uğramasını söyleyin ona.