Etiket arşivi: Yay Ayraç nerelerde kullanılır

Yay Ayraç ( ) Kullanımı

Bir Cevap Yazın

Yay Ayraç ( ) Kullanımı

Yay ayraç metinlerde sıklıkla kullanılan noktalama işaretlerinden biridir. Yay ayracın bir diğer adıysa ayraçtır. Her ikisi de aktif olarak kullanılmaktadır. Yay ayracın diğer noktalama işaretlerinde olduğu gibi kullanıldığı yere göre değişen birden çok anlamı vardır. Yay ayraç kullanımı şu şekillerde geçekleşir;

  1. Cümle içi ya da cümle sonundaki anlam bütünlüğünü sağlayacak ek bilgilerin verilmesi amacıyla kullanılırlar. Yay ayraç içinde de bir cümlenin varlığı kabul edilerek uygun noktalama işaretleri eklenmelidir. “ Bu yörenin insanları ( Bu insanları kendi yöremdeki insanlara tercih ederim.) ellerinin açıklığıyla meşhurdur.”
  2. Özel ya da cins isimlere ait ekler ayraçtan önce kullanılırlar. Örneğin: Yunus Emre’nin ( 1240?-1320)…
  3. Tiyatro metinlerinde ya da senaryolarında o sırada konuşan kişinin durumu hakkında bilgiler vererek metnin tiyatroya daha hakim olması için kullanılır.

-“Allah rızası için su ver ağabey( Abisi Hikmet’e yalvarırcasına bakarak ve gözlerinden yaşlar akarak.)”

  1. Yay ayraç bazen alıntı yapılan esere ait künye bilgilerini göstermek amacıyla kullanılır. Örneğin: Ne hasta bekler sabahı, ne taze ölüyü mezar. (Necip Fazıl Kısakürek)
  2. Bir cümle içindeki kinayeli kelimeler ünlem işaretiyle belirtilir. Bu belirtme sırasında karışıklık olmaması amacıyla ünlem işareti parantez içine alınır. Ya da bir bilgi hakkında belirsizlik varsa bunu belirtmek için konulan soru işareti yay ayraç içine alınır. “Sen ne kadar güzel (!) bir insanmışsın. Yunus Emre’nin 80 yıl (?) kadar yaşadığı bilinmektedir.”
  3. Bir yazıdaki maddelerin harf ya da rakamla gösterilmesi sırasında da yay ayraç kullanılır. Örneğin: 1) 2) A) B)

Yay Ayracı Nerelerde Kullanılır?

Bir Cevap Yazın

Yay Ayraç

Yay ayracı en çok kullanılan noktalama işaretlerinden birisidir. Metin içlerinde herhangi bir şeye atıf yapmak amacı ile ortaya konur. Özellikle bir şeyi belirtmek amacı ile kullanımı söz konusu olmaktadır. Bu kullanım bir özel isim için olacağı gibi farklı bir isim için de ortaya konabilir.

Yay Ayracı Nerelerde Kullanılır?

A) Kelimeleri açıklamak amacı ile kullanılır.

  • Bazı ad soylu kelimeler (zamir, sıfat) gibi kelimeler görev alır.

B) Cümle içinde bir kişiden bahsederken de kullanımı söz konusu olmuştur.

  • Halit Ziya Uşaklıgil (1866- 1945) yılları arasında eser veren bir yazardır.

C) Eş anlamlı kelimeler kullanılırken de yay ayracının belirtilmesi söz konusu olmaktadır.

  • Seninle artık el (yabancı) gibi olduk. Burada eş anlamlı bir kelime kullanımından dolayı yay ayracına yer verilmiştir.

D) Tiyatro ve drama metinlerinde de bu tür kullanımlar söz konusu olmaktadır.

  • Ahmet ellerini başına koyarak (yeter artık) dedi. Burada bir söz öbeğine yer verilmiştir. Bu söz öbeğinden dolayı da yay ayracının kullanımı devreye girmiştir. Çünkü bir tiyatro metni içinde geçen bir konuşma öbeği burada karşınıza çıkmıştır. Bundan dolayı yay ayracı ihtiyacı doğmuştur.

E) Maddeleme ve sıralama yapılırken de yay ayracı kullanımı devreye girer.

  • 1) gibi bir kullanım çok sık karşınıza çıkmıştır. Genelde hem sayılar hem de harfler sıralanırken bu tür yay ayracı kullanılır. Çünkü sıralamaya dikkat çekmek amacı ile bu kullanıma yer verilir. Çünkü bu tür sıralama isimlerinin karışmaması da gerekir. Bu yüzden ayraç kullanımı devreye girer.

F) Herhangi bir isme vurgu yapmak amacı için de kullanımı devreye girer. Bu kullanım şu şekilde örneklenebilir.

  • Ben aslen (Selanik) doğumluyum. Burada aslen nerede doğduğu belirtilmiştir. Bu belirtmeden dolayı da ayraç içinde kullanımı söz konusu olmuştur. Burada sadece bir il ya da ülke ismi değil herhangi özel olan bir isim de kullanılır. Cümle içinde sadece özel isimler için değil herhangi bir söz öbeği için de kullanımı söz konusu olmaktadır. Ayraç sadece bir isme ya da kelimeye yönelik vurgu yapmak amacı ile kullanılır.