Kategori arşivi: Kısa Çizgi

Kısa Çizgi Kullanımı (-)

 

Kısa çizgi kullanımı yazı dilinde sık sık kullanılan noktalama işaretlerinden birisidir. Kullanım alanı geniş olmakla birlikte ne yazık ki pek çok kişi de yanlış kullanmaktadır. Doğru kısa çizgi kullanımı için, kullanım kuralları sıralanacak olursa:

  1. Kısa çizgi en çok metinlerde satıra sığmayan cümleleri ayırmak amacıyla kullanılır.
  2. Yazı metninde yazar ara söz veya ara cümle kullanmak istiyorsa, ara söz veya ara cümleden önce ve sonra olmak üzere iki adet kısa çizgi koymalıdır. Yazarın tercihine göre ara söz veya ara cümleden önce ve sonra iki adet virgül kullanılması da dil bilgisi kuralları açısından doğrudur. “Bazı çiçekler – sümbül, lale, ve papatya- kurutulup çerçevelenerek ev dekorasyonunda kullanılmış.”
  3. Dil bilgisinde kelimelerin köklerini yapım eki ve çekim eklerinden, gövdelerinden ayırmak amacıyla kısa çizgi kullanılır. “Oku-l-a “
  4. Sözcük yapısını incelerken fiil kök ve gövdelerini tahlil ederken kök ve gövde göstermek için bunlardan sonra kısa çizgi işaretiYardım-cı”
  5. Dil bilgisinde isim yapım eklerinin sonuna ve fiil yapım eklerinin de hem başına hem de sonuna kısa çizgi koyulur. “-ak, -ımsa-, -la-,-iş…”
  6. Sözcükleri hecelerken her bir heceden önce kısa çizgi işareti “Bi-le-zik”
  7. İki veya daha fazla kelime arasında “ve, ile, …e” anlamı verilmek isteniyorsa kelimeler arasında kısa çizgi “Ev- iş arasında sıkıştım kaldım.”
  8. Matematikte dört işlemden çıkarma işlemi için kısa çizgi kullanılır.
  9. Sıfırdan küçük matematiksel değerleri belirtmek için sayıdan önce kısa çizgi işareti kullanılır. “ Hava bugün -5 derece.”
  10. Cümle içerisinde sayılar yinelenmişse aralarına kısa çizgi işareti “On on beş kişi konferansa katıldı.”

 

Kısa Çizgi İşareti Örnekleri

Kısa Çizgi (-)

Bir adı da tire olan kısa çizgi edebi eserlerde sıkça karşılaştığımız bir noktalama işaretidir. Diğer noktalama işaretlerine göre kullanımı daha azdır. Kısa çizgiye cümle içinde pek rastlanılmaz. Genellikle cümle başlarında ve satır sonuna gelindiğinde sığmayan ekten önce yazılır. Matematikte de çıkarma işlemi olarak yerini alır. Bazen de cümle içinde kullanılacak olan ara sözleri belirtmek için kullanılır. Kelimeleri isim, zamir, zarf, fiil yapan ekleri göstermek için de eklerin başına getirilerek kullanılır. Kelimeleri hecelerine ayırırken ya da kelimelerde heceleri göstermek amacı ile hece başlarına getirilir. Yine matematikte negatif sayıları göstermek için kısa çizgi kullanılır.

Kısa Çizgi İle İlgili Örnekler

  • Günler o kadar hızlı geçiyor ki anlayamıyor- rum.
  • Kızımın elbiseleri artık küçük gelmeye başlayın-

ca alışveriş yapmaya karar verdim.

  • Koca dağda bir sürü ağaç- çınar, çam, ardıç- vardı.
  • Pa-pat-ya, kır-mı-zı, as-kı-lık, bil-gi-sa-yar, çek-me-ce, san-dal-ye…
  • -ma, -ış, -mak, -mez, -maz, -dık, -dik, -ecek, -acak…
  • Bil-, gel-, git-, gör-, bak-, sev-, çek-…
  • 15-5= 10
  • 91-8= 82
  • 85-15=70
  • Rusya’da hava sıcakları -25’e kadar düşen yerler varmış.
  • Yaptığım dondurmalar en az -10 derecede muhafaza edilmeliymiş.
  • Bugün gece Malatya- Van yolculuğuna çıkacak arkadaşlar bir saat önceden Menekşe Sokakta toplansın.
  • Kırmızı- al- bayrağımız dalgalansın asırlarca göklerde.
  • Kurtuluş Savaşı (1919-1922) dönemlerinde yaşanan sıkıntıları bir kitap haline getirmeye kararlaştırdık.
  • Gezimize devam ederken Afyon-Hocalar ilçesine de uğradık.
  • Pazartesi günü yapılacak olan toplantımızın saat 10.30-12.00 arası olduğunu çalışanlara iletir misin?
  • 13.10-14.40 arası yapalım dersimizi eğer sizin için de uygunsa.
  • Güzel gözlerine bakarken uzaklara dalıp gi-

diyorum.

  • Rize- Ankara arası kaç kilometre diye sordu durdu tüm gün.
  • Karadeniz’in en yüksek yerlerine tırmanacağımız gün için araştırdığım sıcaklıkların -15’e kadar düştüğünü öğrendim.
  • Çocuğunuz takdir alacak -aksi olamazdı-, dedi öğretmeni.
  • Yeni yazılan eserleri ince-

lerken çok hatanın olduğunu fark ettim.

Kısa Çizgi Örnekleri

Kısa Çizgi

Kısa çizgi işaretinin bir diğer adı da tiredir. Dilimizde en çok kullanılan noktalama işaretlerinden biridir. Sembolü (-) olarak yazılır. Kısa çizgi kullanımları çok çeşitli olmasa da cümlede kullanıldığı yere göre önemli görevleri bulunur.

Kritik yerlerde kullanılan kısa çizgi en fazla cümlenin başlangıç kısmında karşımıza çıkar. Kullanım alanları az olduğu için test ve sınavlarda oldukça fazla karşımıza çıkan bir işarettir. Bu sebeple kısa çizgi kullanım anlamlarını bilmek size sınavda artı puan kazandırır.

Bir cümle içerisinde kullandığımız kelimeleri keseceksek ya da böleceksek kısa çizgi işaretini kullanırız. Satır yazdığımızda cümlemiz bitmeden satır bittiyse kısa çizgi koyarız ve alt satırda cümleye kaldığımız yerden devam ederiz. Kısa çizgi bir alt satırda cümlemize devam edeceğimizi gösterir.

Kısa çizgiyi kullandığımızda cümlelerde anlam karmaşası olmaz ve cümle sıralaması bozulmadan düzenli bir şekilde devam eder.

Kısa Çizgi ile İlgili Cümleler

Kısa çizgi kullanımı ayırmayı ve bölmeyi sağlar. Cümle içerisinde ara söz kullanacaksak kısa çizgi kullanarak ana cümleden ayırırız. Paragraf anlam bütünlüğünü korumuş olur ve okuyucu zorlanmaz.

Cümlemiz bitmeden satır bittiğinde cümlenin sonuna kısa çizgi koyarız ve alt satırdan büyük harfle başlamadan cümleyi devam ettirebiliriz. Cümle içerisindeki ara sözü ana cümleden ayırmak istediğimizde ara sözün hem baş kısmına hem de son kısmına kısa çizgi koymamız gerekir.

Kelimeler eklerine ayrılırken kısa çizgi kullanılır. Kısa çizgi aynı zamanda kelimelerin köklerini belirtirken de kullanılır. Fiil olan kelimelerin de kök ya da ek bildirimleri kısa çizgi ile belirtilir. Heceleme yapmak istediğimizde kısa çizgi kullanırız. Kısa çizgi aynı zamanda sayısal işlemlerde çıkarma demektir. Örnek cümle:

“Geçen hafta İstanbul-İzmir yoluna çıkacakken bavulunu evde unuttuğunu fark etti.”

Kısa Çizgi Ne Anlama Gelir?

Kısa Çizgi Ne Anlama Gelir?

Kısa çizgi ne anlama gelir sorusunun cevabına bu yazımızdan ulaşabilirsiniz. Kısa çizgi yani diğer adıyla tire işareti ( – ) kullanım bakımından genellikle satır sonuna sığmayan cümleleri hecesinden ayrıldığını ve devamının satır altında olduğunu göstermek için kullanılmaktadır. Yazılı olarak bu şekilde sıkça gördüğümüz kısa çizgi kullanım alanı sadece bununla sınırlı değildir.

Günümüzde kısa çizgi matematikten internete kadar her alanda ihtiyaçlarımızı gidermektedir. Kısa çizgi ne anlama gelir, kısa çizgi nerelerde kullanılır ve kısa çizgi kullanım örnekleri gibi cevapları sırasıyla sizlere aşağıda listeledik.

Kısa Çizgi Nerelerde Kullanılır?

Kısa çizgi nerelerde kullanılır ve görevleri nelerdir sorusunun cevabı maddelerle şöyle sıralanabilir:

  • Maddeleme yaparken kullanılır. Satır başına konularak madde belli edilir.
  • Satır sonuna sığmayan kelimelerde kullanılır. Hecelerine göre ayrılır.
  • Cümle içinde bir ara sözü belirtmek amacıyla kullanılır.
  • Dil bilgisinde fiillerin kök ve gövdesini belli etmek amacıyla kullanılır.
  • Dil bilgisinde isim ve fiil eklerini belirtirken kullanılır.
  • Dil bilgisinde heceleri göstermek amacıyla kullanılır.
  • Matematikte negatif sayıları belli etmek amacıyla ve çıkarma işareti olarak kullanılır.
  • Bazı kelimelerde “ile” gibi ayırma eki yerine kullanılır.

Kısa Çizgi Kullanım Örnekleri Nelerdir?

Kısa çizgi ne anlama gelir, görevleri gibi soruların cevapları sonrası kullanım örnekleri de şu şekilde sıralanabilir:

  • Madde örneğini yazımızdaki maddeleme işaretleri verilebilir.
  • Satır sonuna sığmayan bir kelime örneğin “ keli-me” buradaki -me alta yazılır.
  • Ara söz belirtmek için -özellikle- bu şekilde belirtilir.
  • Bak- gör- gibi dil bilgisinde kullanılır.
  • -lar – ler -ecek -acak gibi dil bilgisi isim fiillerinde kullanılır.
  • Heceleri göstermek için “ma-kas” “ka-nıt”
  • Hava derecesi bugün -10 şeklinde kullanılır ya da 20-10=10 gibi matematik işlemlerinde kullanılır.
  • Fenerbahçe-Galatasaray, Beşiktaş-Trabzon maçı bugün. Bu şekilde ile anlamında kullanılır.

Sizlerde bu bilgiler ile ödevlerinizi hazırlayabilir. Örnekleri kullanabilirsiniz.

Kısa Çizgi Nerelerde Kullanılır?

Kısa Çizgi

Diğer bir adıyla tire olarak da anılan noktalama işaretine Kısa çizgi denmektedir. Tire ise kelime dili bakımından Fransızcadan türemiş ve dilbilgisine dahil bir noktalamadır. Diğer noktalama işaretlerine kıyasla kullanım alanı daha dardır. Yine de en önemlisi cümle başlarında olmak üzere görevleri mevcuttur. Cümle ortasında ise (-) bu şekilde kullanımı görülebilir. Bazı seviye sınavlarında hakkında sorulmuş çok fazla soru vardır.

Kısa Çizgi Nerelerde Kullanılır?

Metin içlerinde ve cümleler içerisinde olan görevleri çoğunlukla aynı gibidir. Yine de bu görevler kullanım amaçları için oldukça mühimdir. Görevleri anlayabilmek için kullanım alanlarını iyi bellemek gerekir.

A) Kelimeler satırlara sığmadığında kısa çizgiyle uygun heceden ayrılıp alt satıra geçilir.

  • Korkudan ne yapacağını şaşır-

mıştı.

  • Gelmeden önce nereye uğra-

yacağını söylemelisin.

  • Artık birtakım yenilikler yapma-

mızın tam zamanı geldi.

B) Cümle içlerinde bir ara söz veya bir cümle vurgulanması olduğunda bunu ana cümleden farklılaştırmak ve ayırmak için baş ve sonlara “-“ işareti getirilir.

  • Elinde koca bir buket -papatya ve lilyum- ile geldi kapıma.
  • Her haftasonu -belki hatırlamazsın- film gecesi yapardık.
  • Bu konuda -çok eminim- biz haklıyız.

C) Hecelerini ayırmak gerektiğinde kullanılabilir.

  • Kah-ve-ci
  • Ki-tap-çı
  • Şap-ka-cı
  • Ta-sa-rım-cı
  • Hak-sız-lık

D) Gövde ve kökleri belli edebilmek için kısa çizgi kullanılır.

  • Çalış –
  • Gez –
  • Taşı –
  • Getir –
  • Götür –

E) İsim-fiil ek belirtilmelerinde kullanılır.

  • lık
  • ış
  • mak
  • mek
  • tır

F) Matematik işlemlerinden çıkartma için kullanılır.

  • 5 – 2 = 3
  • 4 – 3 = 1
  • 8 – 6 = 2
  • 9 – 6 = 3

G) Negatif sayıları belli etmek amacıyla kullanılır.

  • Hava birdenbire -3 dereceye kadar düştü.
  • Oralarda -2 derecede seyrediyor kış mevsimi.

H) Kelime içlerinde ila, ile gibi bağlaç anlamlarını belirtmek amacıyla kullanılır.

  • Dün akşam Eskişehir-Ankara yolunda kötü bir kaza olmuş.

İ)   Adres açıklamalarında kaza ve il arasında kullanılır.

  • Nişantaşı – İstanbul
  • Osmangazi – Bursa
  • Arsin – Trabzon
  • Seyhan – Adana
  • Ceyhan – Adana
  • Seferihisar – İzmir

J) Bazı yabancı kelimelerin ifadesinde kullanılır.

  • Anti – virüs
  • By – Pass
  • Stop – out

Kısa Çizgi İşareti Nedir?

Kısa çizgi işareti nedir?

Kısa çizgi (-) nedir ve ne görevleri vardır soruları için bu yazımızda açıklamalar yapacağız. Kısa çizgi işaretinin kullanım alanlarını, cümle içinde örnekler ile çalışarak daha rahat öğrenebilirsiniz.  Kısa çizgi, genel anlamda tire olarak da ifade edilmektedir. Tire, Fransızca bir kelimeden türemiştir. Dil bilgisi içinde tercih edilen noktalama işaretleri arasında yer almaktadır. – sembolü  ile ifade edilir. TDK tarafından da kısa çizginin anlamını yazımız içinde net bir şekilde bulabilirsiniz.

Kısa çizgi, çok sayıda dilimiz içinde yer alan noktalama işaretlerinden birini oluşturmaktadır. Diğer noktalama işaretleri ile kıyasladığımız zaman, kullanım alanının daha kısıtlı olduğunu ifade edebiliriz. Cümlelerde, başlangıçlarında da önemli göreve sahiptir. Kısa çizgi işareti nedir sorusu, çok dar bir kullanım alanına sahip olduğu için daha fazla tercih edilir.

Türkçe dil bilgisi kurallarına göre kullanım alanına sahip olan işaret, genel olarak cümle içinde kullanılmaz. Cümle başlangıçlarında tercih edilir. Bazı sınavlarda çok fazla çıkar. Bu nedenle öğrencilerin iyi bir şekilde anlaması gerekiyor. Diğer noktalama işaretleri gibi, kısa çizgi işaretinin de sınavlarda başarılı olmak isteyen kişiler tarafından sindirilmesi gerekir.

Kısa çizgi işareti nerelerde kullanılır?

Kısa çizgiler, hem metinlerde, hem de cümlelerde sahip oldukları görevler açısından benzer özelliklere sahiptir. Bu cümlelerin görevleri cümle ve kelimeler için ayrı öneme sahiptir. Bir noktalama işareti olmasından daha çok, kesme ve bölme işlemlerinde kullanılmaktadır. Cümlelerde satıra sığmayan kelimeleri bölerken, kısa çizgi satır sonuna konur ve kelimelerin doğru olarak sıralanası ancak bu şekilde sağlanır.

Kısa çizgi görevleri arasında ayırma ve bölme işlemi olduğunu da söylemek gerekiyor. Cümlelerde ara sözleri bölmek ve ana cümle ayırmak için kısa çizgi tercih edilir. Bu sayede metin okuyan kişiler daha iyi anlar.

Kısa çizgi kelime ve cümlelerde kullanım alanı olarak son derece esnektir. Satırlara sığmayan kelimeleri ayırma noktasında tercih edilir. Bunun yanında cümlelerde sözü ya da cümleyi belirtmek, bu cümleleri ana cümleden ayırmak için kullanılır. Kelimeleri eklerine ayırırken, kök belirlemek için kısa çizgi tercih edilir. Kelimelerin hecelerini göstermek için de kullanılmaktadır.

Kısa çizgi işareti ile ilgili örnekler

Kısa çizgi ya da diğer noktalama işaretlerini anlamak için, örnekleri incelemenizin etkisi çok fazladır. Kısa çizgi kullanım alanları ile alakalı örnekler için sitemizi takip edebilirsiniz. Satırlarda kelimeleri ayırmak, ara sözleri belirtme,  isim/fiilleri belirtmek, matematikte çıkarma işlemi, negatif sayıları belirtmek, bağlaç görevi görmek için örnekleri vardır.

Kısa çizgi işareti ile ilgili ödevler

Kısa çizgi ile alakalı ödevler, daha çok ilk okul çağında bilgi edinmek isteyen kişilerin merak konusudur. Kısa çizgi ile alakalı bilgi dağarcığınızı geliştirmek için kısa çizgi işareti ile ilgili ödevler konu başlığında araştırma yapabilirsiniz.

Kısa çizgi işareti ne anlama gelir?

Kısa çizgi, anlam itibari ile merak edilen bir konu başlığıdır. Satın sonlarında, yer kalmaması halinde yarım kalan bölünmüş ve devam etmesi gereken kelimeleri, bu işaret ile alt satırda devam ettirmek söz konusu olmaktadır. Aynı zamanda bir olayın başlangıç ve bitiş tarihleri arasına da konabilir. Birbirileri ile ilgili kurulan iki isim arasında kullanımı da uygundur.

Kısa çizgi işareti ne anlama gelir sorusuna sizler için bu şekilde yanıt verebiliriz. Sitemizde diğer noktalama işaretleri hakkında da bilgi bulmanız söz konusu olmaktadır. Aynı zamanda bu işaret matematikte çıkarma işareti, rakamlar arasında kullanımı ve bazı yabancı kelimelerde kullanımı ile de bilinir.

 

Kısa Çizgi ile İlgili Ödevler

Kısa Çizgi (-)

Kısa çizgi, tire olarak da adlandırılan bir noktalama işaretidir. Noktalama işaretleri, yazıların daha anlaşılır olması için kullanılmaktadır. Doğru kullanılan bir noktalama işareti, hem anlatımı hem de yazının görünüşünü güçlendirecektir.

Kısa Çizgi Görevleri

Kısa çizgi, cümlelerden çok kelimelerde kullanılan bir noktalama işaretidir. Her alanda kullanım amacı farklıdır. Yanlış bir yerde kullanıldığında yazım yanlışına neden olabilmektedir. Kısa çizgi görevleri:

  • Satır sonuna kadar sığmayan kelimelerin ayrılmasında kullanılır. Burada ayrılan kelime hecelenerek ayrılır.
  • Cümle içlerinde ara söz ya da ara cümle belirtmek için kullanılmaktadır. Ara sözün hem başına hem sonuna kısa çizgi eklenmektedir.
  • Kelimelerin ek e köklerinin ayrılmasında ve belirtilmesinde kullanılır.
  • Fiillerin sonuna gelen mastar eki (-mek, -mak) için kullanılır.
  • İsim ve fiil yapan eklerin başlarında ve bazen sonlarında kısa çizgi kullanılır.
  • Kelimelerin hecelerine ayrılmasında kullanılır.
  • Matematikte çıkarma işlemi olarak kullanılır.
  • Sıfırın altındaki negatif değerler için kullanılır. Eksi olarak okunur.
  • Kelimelerin arasına ve, ile gibi anlamlar katmak için kullanılır.

Kısa Çizgi Örnekleri ve Kullanım Alanları

Kısa çizgi karmaşık kullanım alanlarına sahip bir noktalama işaretidir. Örnekleri incelenerek öğrenildiğinde unutulması ve karıştırılması daha zor olacaktır. Kısa çizgi örnek ve kullanım alanları:

  • Sabahın erken saatlerinde bir elinde ekmek, diğer elinde dalından daha bir-

az önce kopardığı gül vardı. (satıra sığmayan kelimenin bölünmesi)

  • Dünya üzerinde hiçbir şehirde –Roma hariç- böylesine eğlenmemişti. (ara söz)
  • Akılcılık kelimesinin kök, gövde ve eklerine ayrılması: akıl – cı – lık (kök, gövde ve eklerin ayrılması)
  • Oku- (okumak), uyuş- (uyuşmak), alış- (alışmak) (-mek, -mak mastar eki)
  • Uykusuzluk kelimesinin hecelerine ayrılması: uy-ku-suz-luk
  • Bakü-Tiflis boru hattı, ülkemizden geçen petrol boru hatlarından biridir.
  • Bugün yapılacak toplantı 15.30 – 14.30 arasında olacaktır. (ile anlamı)
  • 15 – 7 = 8 (çıkarma işlemi)
  • Bugün hava -5 derece olacakmış. (sıfırın altındaki rakamlar, eksi olarak okunur)

Kısa çizgiden sonra büyük harf kullanılmamaktadır. Kısa çizginin cümleyi bitirme görevi yoktur. Bu nedenle cümleye kalındığı şekilde devam edilmelidir. Ayrıca bazı kullanımlarında kendinden önceki kelime ile birleşik yazılmaktadır.