Kategori arşivi: Köşeli Ayraç İşareti

Köşeli Ayraç Kullanımı ([ ])

Bir Cevap Yazın

Köşeli Ayraç ([ ]) Kullanımı

Köşeli ayraç, yay ayraç kadar sık kullanılmasa da Türk Dil Bilgisi kuralları gereğince kullanılan bir diğer ayraç çeşididir. Her ayracın kullanım alanı ve kullanım amacı farklı olmasından dolayı farklı ayraçlar vardır.            Bu ayraçların kullanım amaçları, genel olarak bir karışıklığın oluşmamasıdır. Yani yazılan metinlerde kullanılan kelimelerin hangisinin ne anlamda yazıldığını net biçimde göstermek maksadıyla kullanılırlar. Köşeli ayracın diğer bir adıysa köşeli parantezdir. Her ikisi de aktif olarak günlük hayatta kullanılmaktadır. Köşeli ayraç kullanımı ise şu şekillerde olmaktadır;

  1. Eğer bir cümle içinde ayraç kullanılacaksa ve bu ayracın içinde tekrar bir ayraç kullanılacaksa bu durumda dıştaki ayraç için köşeli ayraç, içerideki ayraç içinse yay ayraç kullanılmaktadır. Örneğin: Sevgi Şairi [ Yunus Emre ( 1250?- 1320)] Türk Halk Edebiyatının gelmiş geçmiş en büyük temsilcilerinden birisidir ve bu yüzden her yıl anılmaktadır.
  2. Bibliyografig künyelerle ilgili bazı ayrıntılı bilgilerin verilmesi sırasında bu bilgilerin gösterimi için köşeli ayraç kullanılır. Örneğin: Aşk-ı Memnu [ Halit Ziya Uşaklıgil] Türk Roman Tarihinde adını altın harflerle yazdırmış nadir romanlardan birisidir.
  3. Bazen arkeolojik ve bilimsel araştırmalar sırasında metinlerin bir kısmı bulunurken diğer kısımları bulunamayabiliyor. Bu gibi durumlarda ilgili kişilerde metin yarım bırakılmayıp tamamlanır. Metnin tamamlanan kısımları köşeli ayraç içinde belirtilir. Örneğin: Abam kağan öldüğünde küçük kardeşim Kül-tegin ye[di yaşındaydı…]

Köşeli Ayraç Örnekleri

Bir Cevap Yazın

Köşeli Ayraç ([ ])

Cümle içerisinde ayraç içine alınmış bir kelime ya da kelime grubunun tekrar ayraç içine alınmasını gerektiren durumlarda köşeli ayraç kullanılır. Bir diğer adı da köşeli parantez olan bu noktalama işareti diğer noktalama işaretlerine oranla çok sık kullanılan bir işaret değildir. Matematik dersinde de bazı matematik işlemlerini yaparken köşeli ayraçtan faydalanılır. Bu noktalama işaretinin bir diğer görevi de eğer yazar çevirilerde ya da alıntılardan sonra ekleyeceği sözleri köşeli parantez içine alarak belirtir. Son olarak da makale ya da herhangi bir eser için bilgi amaçlı verilen künyelerde ayrıntılı verilecek bilgi için kullanılır.

Köşeli Ayraç İle İlgili Örnekler

  • Necip Fazıl Kısakürek [Yazar ve şair(1904-1983)] yazdığı Bir Adam Yaratmak, Çile, O ve Ben, Çöle İnen Nur, Aynadaki Yalan, Ahşap Konak gibi eserlerle adından birçok yerde bahsettiriyor.
  • Osmanlı padişahlarından Fatih Sultan Mehmet [aynı zamanda şiirleri ile bilinir(30 Mart 1432-3 Mayıs 1481)] İstanbul’u fethederek bir çağın bitip bir çağın başlamasını sağlamıştır.
  • Onca insanın içinde seni görebiliyor oluşumu [nasıl tarif edebilirim] seni çok sevdiğimin kanıtıdır.
  • Nuri Pakdil [Kudüs şairi(1934-2016)] Kalbimin Üstünde Bir Avuç Güneş eseri ile birçok insanın gönlüne taht kurdu ve öyle göçtü bu dünyadan.
  • O kadar mobilya[nın] arasından mavi renkli mobilyayı seçtim diye kızdığını unutamıyorum hala.
  • Sait Faik [Abasıyanık], Mahalle Kahvesi, 1950
  • Ahmet Hamdi [Tanpınar], Saatleri Ayarlama Enstitüsü, 1962
  • Faruk Nafiz [Çamlıbel], Bir Ömür Böyle Geçti, 1932
  • Rengarenk sandalye [ler] ile balkonu öyle güzel bir hale getirdik ki akşamları orada sohbet etmeye doyamıyoruz.
  • Oğuzlar bugünkü Türkiye ile değil Osmanlı İmparatorluğu ile bağlantılı oldukları için Osmanlı Türkleriolarak da ifade edilmektedirler.[kaynak belirtilmeli]
  • Orhan Veli [Kanık(1914-1950)] ömrünün son demine kadar bile edebiyat adına savunduğu ne varsa sımsıkı tutundu.

Köşeli Parantez Örnekleri

Bir Cevap Yazın

Köşeli Parantez

Köşeli parantez simgesi “[]” olarak belirtilir. Dilimizde kullanılan noktalama işaretlerinden biridir. Köşeli ayraç olarak da bilinir. Köşeli parantezin öncelikli kullanım alanı bir cümlede parantez kullandıysanız ama cümle içerisinde yeniden ikinci bir parantez kullanmanız gerekiyorsa ilk olarak köşeli parantez kullanırsınız.

Cümle içerisinde iki kere parantez geçirmeniz gerekiyorsa en dışta köşeli parantez olur, sonrasında yay parantez gelir. En çok karşımıza çıktığı alanlardan biri de matematik alanıdır. Matematik işlemi yaparken iki kere parantez kullanılacaksa yeniden en dıştaki parantezi köşeli parantez kullanırız.

Metin yazarken kendinize ait bir söz eklemek istediğinizde köşeli parantez kullanmanız gerekir. Alıntı yaptıysanız ve kendiniz de cümle eklemek istiyorsanız kendi cümlelerinizi köşeli parantez içerisinde yazarsınız. Köşeli parantez metin yazımı sırasında alıntı yaptığınız eser adlarını ve yazar adlarını belirtmek için de kullanılır. Künye bilgisini köşeli parantez ile verirsiniz.

Köşeli Parantez Nasıl Yapılır

Metin içerisinde kendi cümlelerinizi geçirecekseniz köşeli parantez kullanırsınız. Metinde iki parantez kullanmak durumundaysanız dış kısımdaki parantez köşeli parantez olur.

Alıntı yaptığınızda ama kendiniz bir açıklama eklemek istediğinizde bu açıklamayı köşeli parantez içerisinde yaparsınız. Bu şekilde metinde karışıklık olmaz ve anlam karmaşası yaşanmaz. Okuyucuya anlatmak istediğinizi doğru bir şekilde aktarabilirsiniz.

Metinde kullandığınız örneklere ve alıntılara dair kaynak belirtirken köşeli parantez içerisine alıp yazarak belirtirsiniz. Köşeli parantez kullanımı sayesinde okuyucu daha düzenli ve okuması daha kolay bir metne sahip olmuş olur. Köşeli parantez sayısal işlemlerde de oldukça fazla karşımıza çıkar.

Formüllerin içerisinde köşeli parantez de kullanılır ve matematikte belirli anlamları vardır. İşlemlerde ikili parantez kullanmanız gerektiğinde en dıştaki kapsayıcı parantez köşeli parantez olur. Örnek cümle:

“Nazım Hikmet [Şair (1902 – 1963)]”

 

Köşeli Ayraç Ne Anlama Gelir?

Bir Cevap Yazın

Köşeli Ayraç Ne Anlama Gelir?

Köşeli ayraç ne anlama gelir sorusunun cevabını bu yazımızda detaylıca bulabilirsiniz. Bir diğer adıyla köşeli parantez ( [ ] ) olan köşeli ayraç genellikle cümle içinde parantez içinde ekstra parantez kullanılması gerektiğinde dışarı kısma eklenerek kullanılır.

TDK’ye göre köşeli ayraç ne anlama gelir, köşeli ayraç nerelerde kullanılır, köşeli parantez kullanım örnekleri gibi soruların yanıtlarını detaylıca bu yazımızda açıklayacağız. Sonrasında sizde buradaki bilgiler ile rahatlıkla ödevlerinizi hazırlayabilir, örnekleri kullanabilirsiniz.

Köşeli Ayraç Nerelerde Kullanılır, Görevleri Nelerdir?

Köşeli ayraç nerelerde kullanılır, görevleri nelerdir diye sorulduğunda maddeler ile şu şekilde sıralanabilir:

  • Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraç öncesi en dış kısımda kullanım görevi vardır.
  • Alıntılarda, çevirilerde veya metin aktarmalarında aslında olmayan olan eklemeleri çalışmayı yapan kişinin eklediğini göstermek amacıyla kullanım görevi vardır.
  • Kaynak olarak verilen makale ya da kitapların künyelerine ilişkin bazı bilgileri göstermek amacıyla kullanım görevi vardır.
  • Aktarılan metinlerde yazarların yaptığı bazı yanlışları gösterme amacıyla kullanılır.
  • Matematikte işlemleri yaparken yay ayraç dışında kullanım görevi vardır.

Köşeli Ayraç Kullanım Örnekleri

Köşeli ayraç ne anlama gelir ve kullanım görevlerini TDK’ye göre açıkladıktan sonra bu açıklamaları örneklerle göstermeliyiz. Bu örnekler şöyle sıralanabilir.

  • Ayraç İçinde: Reşat Nuri Güntekin [Çalıkuşu (1922)] eseriyle ön plana çıkmıştır.
  • Olmayanlar Eklendiğinde: Annem bu sabah Mine[lere] gidince, ben evde kaldı[m].
  • Künye Örnekleri: Reşat Nuri Güntekin [Acımak 1928], Ahmet Hamdi [Tanpınar] Huzur
  • Yanlışları Gösterme: Reşat Nuri Güntekin 7 Aralık 1955[1956] tarihinde Berlin[Londra] şehrinde vefat etmiştir.
  • Matematik İşlemlerinde: [ ( 2×4) / (5-1) + 18 ] = 20 gibi örneklendirilir.

 

Köşeli Ayraç Nerelerde Kullanılır?

Bir Cevap Yazın

Köşeli Ayraç

Köşeli ayraç en çok kullanılan noktalama işaretleri arasında yerini alır. TDK kurallarına uygun olarak birçok yerde kullanımı söz konusu olmaktadır.

Köşeli Ayraç Nerelerde Kullanılır?

A) Özel bir isme yönelik kullanımda söz konusu olur.

  • Peyami Safa [Türk gazeteci ve yazar] birçok esere imza atmıştır. Bu alanda yazara yönelik önemli bir vurgulama söz konusu olmuştur. Bu vurgulamadan dolayı da ayraç kullanımı ortaya çıkmıştır. Bu sadece isme yönelik değil herhangi bir vurgulama olması halinde de kullanımı söz konusu olmaktadır.

B) Tam adı uzun olan bir cümlede onu kısaltmak için açıklama kısmında kullanılır.

  • Pablo Picasso [Sahne tasarımcısı, resim, heykeltıraş] gibi kullanımlarda ön plana çıkar. Burada yazar ismi tek olarak kullanılmıştır. Ancak açıklama yapmak amacı ile ayraç açılarak bu kısımda bir açıklama söz konusu olabilir. Böylece cümle içinde yazar tek olarak kullanılır. Ancak ayraç kısmında bir açıklamaya yer verilir.

C) Metni yazan kişi metin içinde bir alıntı geçirdiği zaman da kullanımı söz konusu olur. Burada alıntı tapılan kısma yönelik bir ayraç kullanılır.

  • Yazıları için en süslü cümleler kullanmak isterdi. Öyle ki “Bir mevsim [gibi] bakıyordu bana ” cümlesi buna örnektir. Burada cümle içinde özellikle alıntı yapışan bir vurgulu cümleye yönelik değinme söz konusu olmuştur. Bu değinmeden dolayı da ayraç işareti kullanılmıştır.

D) Herhangi bir duygu kullanımı esnasında da cümle içinde kullanımı söz konusu olmaktadır.

  • Ali gerçekte çok duygusuz. Özellikle de [düşünce olarak] duygusuz bir kişidir. Anacak yine de onu seviyorum. Burada bir kişiye yönelik duygu konusuna değinme durumu söz konusu olmuştur. Özellikle belli bir duyguya yönelik çağrışım olduğu zaman ayraç işareti ön plana çıkar. Ayraç kullanımı sadece duygu için değil herhangi bir düşünceyi dile getirirken bir şeyi belirtmek amacı ile de ön plana çıkar. Bu kapsamda ayraç kullanımı oldukça geniş yer tutan bir alana hitap eder. Hem çok kullanışlı hem de vurgu yapmak amacı ile ön plana çıkar. Bu yüzden en çok kullanılan noktalama işaretleri arasında yerini alır.

Köşeli Ayraç ile İlgili Örnekler

Bir Cevap Yazın

Köşeli Ayraç ( [ ] )

Köşeli ayraç, Türkçe’de kullanılan noktalama işaretlerinden bir tanesidir. Kullanım alanları diğer noktalama işaretlerinden azdır. Ancak tüm noktalama işaretlerinde olduğu gibi kullanılması büyük önem taşımaktadır.

Köşeli Ayraç Görevleri

Noktalama işaretleri kullanıldıkları cümlelere anlam ve güç kazandırmaktadır. Ayrıca bazı noktalama işaretleri yazının okunurken vurgulanması gereken yerleri de belirtir. Köşeli ayraç kullanımında herhangi bir vurgu belirtilmez. Ancak kullanıldığı cümlelerin daha anlaşılır olmasına katkı sağladığı bilinmektedir.

Her noktalama işaretinin yazımda bir görevi ve kuralı bulunmaktadır. Herhangi bir noktalama işareti diğerinin yerine kullanılamaz. Böyle bir kullanım yazım yanlışlarına neden olmaktadır. Köşeli ayraç da yazımda birkaç göreve sahiptir. Köşeli ayraç görevleri:

  • Bir yazımda iç içe ayraç kullanımlarında köşeli ayraç kullanılmaktadır. En dışa köşeli ayraç, daha içe ise yay ayraç kullanılmalıdır.
  • Bir kaynak belirtilirken kullanılan kitap ya da makalelerin künyeleri hakkında bilgi vermek için köşeli ayraç kullanılmaktadır.
  • Metinlerin aktarılmasında, çevrilmesinde ya da alıntılarında bu metni kullanan kişinin sonradan ekleme yaptığı yerleri belirtmek için köşeli ayraç kullanılır.
  • Aktarılan bir metinde, yazar tarafından yapılan bir yanlışlığın düzeltilmesi için köşeli ayraç kullanılır.

Köşeli Ayraç Örnekleri ve Kullanım Alanları

Köşeli parantez olarak da bilinen köşeli ayraç sık kullanılmasa da gereken yerlerde kullanılması önem taşıyan bir noktalama işaretidir. Kullanıldığı cümlelerde okuyucuya doğru bilgiyi aktarmak, eksik bilgiyi tamamlamak gibi görevlere sahiptir. Köşeli ayraç örnekleri ve kullanım alanları:

  • Gazi Mustafa Kemal [Atatürk], kazandığı savaş ve başarıların yanında Nutuk, Geometri gibi kitapları da yazmıştır. (bilgilendirme)
  • Mustafa Kemal Atatürk 9 Kasım 1938 [10 Kasım 1938] tarifinde hayata gözlerini yummuştur. (düzeltme)
  • Pek çok şey icat eden Leonardo da Vinci [filozof, mimar, mühendis, ressam müzisyen (Nisan 1452 – Mayıs 1519)] ünlü tablo Mona Lisa’yı yapmıştır. (iç içe parantez)
  • İki durum arasındaki fark[ın] yaşam koşullarının değişmesinden kaynaklandığını belirtti.

Köşeli ayraç, daha çok bilgilendirme amaçlı kullanılan bir noktalama işaretidir. Yazı yazarken çok tercih edilmese de bazı durumlarda oldukça ihtiyaç duyulmaktadır. Doğru alanda kullanıldığında okuyucu için oldukça faydalı olmaktadır.

Köşeli Ayraç İşareti Nedir Nerelerde Kullanılır

Bir Cevap Yazın

Köşeli Ayraç İşareti Nedir?

Köşeli ayraç işareti nedir, diye baktığımızda Türkçede bu noktalama işaretinin çok sayıda kullanım yeri olduğu görülecektir. Ancak öncelikli olarak her zaman yay ayraç tercih edilir. Eğer yay ayraç varsa bunu da parantez içinde vermek gerekiyor ise o zaman köşeli parantez kullanımı gerekli görülmektedir.

Örnek olarak eğer ki yay ayraç kullanmanızı gerektirecek durumlardan biri olan tarih atmanız gerekli ise o zaman tarihi yay ayraç içinde sonrasında da köşeli ayraç ile diğer ayırmak istediğiniz şeyi ayırabilirsiniz:

Mustafa Kemal [Atatürk (1881-1938)] gibi.

Köşeli Ayraç İşareti Nerelerde Kullanılır?

Köşeli ayraç işareti nerelerde kullanılır, sorusunun yanıtını birden fazla durum için belirtmek mümkündür. Öncelikle bu işareti kullanmak için yay ayracın bulunduğu kısmı parantez içine almak istediğinizde tercih edebilirsiniz. Ancak köşeli ayraç ya da köşeli parantez sadece bununla sınırlı bir kullanım alanına sahip değildir.

Bunun dışına kaynakça belirtirken de köşeli ayraç işaretinden yararlanılmaktadır.

Metin içinde alıntı, çeviri, aktarma gibi şeylerde olmayan ama sonradan aktarmayı, çeviriyi ya da alıntıyı yazan kişinin düzenleme yapmak için kullandığı ekler de köşeli ayraç içerisinde verilmektedir.

‘’Öncelikli olarak belirtme[mizi] gerektiren durumlar[dan] biri de sizin neden bunu yaptığınız[dır].’’ Gibi.

Bir yazar eğer ki bir metin yazdığında hata yapmış ise bunu düzeltmek amacı ile de yine köşeli ayraç işareti kullanılmaktadır.

Örnek: Atatürk 1937 [1938] yılında vefat etmiştir.

Köşeli yay ayracın kullanım alanlarından biri de matematik işlemleridir. Burada yine parantez içerisine alınan işlemi tekrardan parantez içerisine alarak işlem önceliğinin hangi kısımda olduğunu belirtmek için kullanılmaktadır:

[(5 + 6) × (8 – 4) + 2] × 12= ? gibi.

Köşeli Ayraç İşareti ile İlgili Örnekler

Köşeli ayraç işareti ile ilgili örnekler bulmak istediğinizde buradan kendinize referans örnekler seçebilir ve sonrasında bunları kendiniz türetebilirsiniz. Bir konuda bu şekilde kendi çabanız ile türeterek örnekler vermek konuyu daha iyi anlamanıza yardım eder. Ya da anlamadığınızı fark etmenize ve yeniden çalışmanız gerektiğine işaret edecektir.

Size metin içerisinde konuyu anlatırken verdiğimiz örnekleri kullanabilir ve bunları dilediğiniz gibi çoğaltarak pratikler yapabilirsiniz.

Köşeli Ayraç İşareti ile İlgili Ödevler

Köşeli ayraç işareti konusunu okulda işledikten sonra köşeli yay ayraç işareti ile ilgili ödevler alabilirsiniz. Öğretmeniniz bu konuyu daha iyi pekiştirebilmeniz için size ev ödevi ya da proje ödevi verebilir. Bu durumda ilk olarak kuralların neler olduğuna iyice bakmalı ve bunları kavramalısınız.

Kesinlikle her zaman için herhangi bir konuyu çalışırken ezber yapmaktan uzak durmalısınız ve maddeleri özümseyerek ilerlemelisiniz.

Bunun dışında sizin için verdiğimiz kullanım alanları ve örnekleri kendiniz kolayca üretebilirsiniz. Eğer üretemediğinizi fark ettiyseniz o halde ilgili maddeyi yeniden okumalısınız ve ne anlatmak istediğimizi kavramalısınız. Sonrasında kolayca üretebildiğinizi fark edeceksiniz.

Köşeli Ayraç İşareti Ne Anlama Gelir?

Köşeli ayraç işareti ne anlama gelir? Bu konuda öncelikle cümle içerisinde bir parantez olduğunu ve onu tekrardan paranteze almak için yay ayraç kullanmanın estetik ve yeterli olmadığını fark eden uzmanlar bu şekilde bir işaretin kullanımını uygun görmüştür.

Bunun dışında metinde eğer düzeltme yapılması, kelimelere ek getirilmesi gerekiyorsa ve bu metin önceden yazılmışsa buradaki ekler de yine köşeli ayraç işareti ile getirilmektedir.

Bu gibi kullanımların yanı sıra köşeli ayraç bir de matematik işlemleri sırasında karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda da yine parantezi parantez içine almak hali ilk bahsettiğimiz gibi kelimeler yerine bu sefer sayılarda söz konusu olan bir durumdur.