Kategori arşivi: Ünlem İşareti

Ünlem İşareti Kullanımı (!)

Ünlem İşareti (!) Kullanımı

Noktalama işaretleri, kullanıldıkları cümlelerin soğuk yapısını bertaraf edip onlara hayat veren dil bilgisi müesseseleridir. Cümlelerin adeta duyguları olan noktalama işaretleri; tonlama, doğru telaffuz ve anlam kargaşasını engelleme gibi birçok görevi üstlenir. Ünlem işareti de bu niteliklere haiz bir noktalama işaretidir. Ünlem işareti kullanımı bilhassa duygu durumları içeren metinlerde karşımıza çıkar. Ancak kullanım alanı bununla sınırlı değildir. Ünlem işaretinin doğru kullanımı için kuralları şöyledir:

  1. Sevinç, heyecan, neşe, üzüntü, korku ve şaşkınlık gibi birçok duygu durumu ifade etmek için cümle sonuna ünlem işareti Bu kullanım alanı ünlem işaretinin asli görevidir. “Üniversiteden birinci olarak mezun oldum!”
  2. Seslenme, hitap ve uyarı anlamı barındıran cümlelerden sonra ünlem işareti kullanılır. “Ey Türk gençliği!”, “Yangın var, çabuk binadan çıkın!”
  3. Metin içinde alay, kinaye veya karşıdaki kişiyi küçümseme anlamı taşıyan cümlelerde o anlamın yüklenmek istediği sözcükten sonra parantez içerisinde ünlem işareti kullanılır. Bu kullanım okuyucuya sözcüğün gerçek anlamını taşımadığı, aslında tam zıt bir anlamda kullanıldığı bilgisini ulaştırmayı amaçlar. “Çok başarılı (!) birisi olduğunu iddia ediyor, ancak üniversiteyi tam altı yılda bitirmiş.”
  4. Ünlem işareti cümle sonunda kullanılabileceği gibi, ünlem barındıran sözcükten sonra da kullanılabilir. Her iki kullanım da dil bilgisi açısından doğrudur. “Eyvah! Çay döküldü.” veya “ Eyvah, çay döküldü!

Ünlem İşareti ile İlgili Cümleler

Ünlem İşareti

Ünlem işareti dilimizde en çok karşılaştığımız noktalama işaretlerinden biridir. Hitap ederken ünlem işareti kullanırız. Heyecanı belirtmek istediğimizde ya da farklı duyguları belirtmek istediğimizde cümle sonunda ünlem işareti olur.

Mutluluk, kızmak, sevinmek, şaşkınlık, korkmak ve benzeri duyguların cümle içerisinde aktarılması ünlem işareti sayesinde olur. Ünlem işaretini duygularımızı belirttiğimiz cümlelerin sonunda kullanırız.

Duygu belirtilmesi dışında çağrı yapıyorsak, emir veriyorsak, hitap ediyorsak ya da yasak bildiren bir cümle kullanıyorsak cümle sonuna ünlem işareti kullanılır. Ünlem işareti bir cümlenin sonunda kullanıldığında o cümledeki duygu ve anlatılmak istenen vurgulanmış olur.

Ünlem işaretini cümle sonunda kullanırsak bu aynı zamanda cümleyi bitirdiğimizi gösterir. Fakat ünlem işareti cümle içerisinde kelimelerin bitişinde de konulabilir. Ünlem işareti nefret, üzüntü, hayret, şüphe, kıvanç, korku ve benzeri duygular için bildirim amaçlı kullanılır. Cümle içerisinde seslenme olacaksa ünlem işareti ile seslendiğimiz belirtilir.

Ünlem İşareti ile İlgili Cümleler

Ünlem işaretinin birçok farklı anlamı vardır. Cümlede hafife alma yapacağımız zaman ünlem işareti kullanırız. Alay etmek amaçlı da ünlem işareti kullanılır. Birine inanmadığımızı bildirmek ya da küçümseme için ünlem işaretini kullanırız.

Cümle içerisinde ünlem kullanacağımız bir ifadeden sonrasında fiil varsa önce fiil yazılır sonra ünlem işareti konulur. Eğer cümle sonunda ya da kelime sonunda (!) ünlemi parantez içerisinde koyarsak bu küçümseme ya da alay etme anlamına gelir. Kinaye için de parantez içerisinde kullanabiliriz. Ünlem işareti tek başına karşı tarafa aktarmak istediğimiz duyguyu geçirmiş olur.

Kullanacağımız cümle içerisinde uyarı yapıyorsak sonunda ünlem işareti kullanılır. Böylece uyarı yaptığımızı vurgulamış oluruz. Hitap ederken seslenme anlamı katar. Örnek cümle:

“Eyvah! Her şey güzel gidecek sanırken birden dünyam başıma yıkıldı!”

Ünlem İşareti Örnekleri

Ünlem İşareti (!)

Ünlem işareti hüzün, sevinç, kızma, korku, heyecan, mutluluk, şaşkınlık ve benzeri duyguların bildirildiği cümlelerin sonuna konan noktalama işaretidir. Bunun yanında hitap, seslenme, uyarı ve emir ekleri gibi ekler bulunan cümlelerde de ünlem işareti bulunur. Ünlem işareti ile istenen anlam vurgulanarak aktarılır. Hafife alma, küçümseme ve alay etme gibi durumların bulunduğu cümlelerin sonuna da konulur. Kısaca cümlelerde duygularımızı ifade ederken ünlem işaretini sıkça kullanırız.

Ünlem İşareti İle İlgili Örnekler

  • Eyvah yemeği ateşin üstünde unuttum!
  • Dikkat eder misin az daha kaza yapıyorduk!
  • Maalesef bu projeyi de rakip firmaya kaptırdık!
  • Hey sana diyorum! Arkandan o kadar seslendim duymadın beni.
  • Yazıklar olsun sana! Bütün umudumuzu bu sınava bağlamıştık.
  • Çok kibarsın(!) gerçekten.
  • Yaptığın şakaya hepimiz gülüyoruz(!) gördüğün gibi.
  • O kadar azmettin ki(!) yıllardır harcadığımız emeği ziyan ettin.
  • Yeğenim Efe öyle sessizdir ki(!) bütün evi başımıza yıkar.
  • Ey Türk Gençliği!  Türk istiklalini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.
  • Oh! O kadar yol yürüdük ama değdi.
  • Asker! Sağa dön. Kırk adım ileri marş.
  • Eyvah, yağmur yağacağını bilmiyordum her yerim ıslandı!
  • Dedem bizim yaşımızdayken araba ile gittiğimiz bu yolu iki saatte yürüyerek tamamlarmış(!)
  • Pembe de ne kadar yakışmış(!)
  • Hay Allah! Sana aldığım hediyeyi getirmeyi unuttum.
  • Vah vah! Pek de gençti.
  • Dur, koşa koşa gidiyorsun ama birazdan üzerinden geçeceğin merdiven kırılmak üzere!
  • Firdevs’e öyle kırıldım ki, beni düğününe davet etmemiş!
  • Vay be, gerçekten bana istediğim telefonu almışsın!
  • Of ya! Eğer derslerimi en güzel puanlarla geçersem beni tatile götüreceğine söz vermiştin.
  • Bu söylediklerimi sakın ama sakın arkadaşına anlatma!
  • Harika! Rengarenk tüylerle süslediğimiz uçurtmamış gökyüzünde uçmaya başladı.
  • Ece deyip durma, benim kadar başına taş düşsün!
  • Ah ah! Ne günlerdi o günler.

Ünlem İşareti Ne Anlama Gelir?

Ünlem İşareti Ne Anlama Gelir?

Ünlem işareti ne anlama gelir sorusunun cevabını bu yazımızda bulabilirsiniz. Ünlem İşareti genellikle korku, sevinç, şaşırma, acı, mutluluk gibi duyguları anlatırken kelimenin sonuna koyulmaktadır. Bir diğer kullanım alanı ise dil bilgisinde seslenmeyi belli etmek için kullanılır.

Ünlem işareti ne anlama gelir? Ünlem işareti nerelerde kullanılır? Ünlem işareti kullanım örnekleri nelerdir? Gibi soruların cevaplarını detaylıca sizler için açıklıyoruz. TDK’ye uygun olarak hazırladığımız bu içeriği ödevlerinizi hazırlarken, sınavlarınıza çalışırken rahatlıkla kullanabilirsiniz. Daha iyi anlamanız için örneklerimize göz atarak, sizlerde kendi örneklerinizi yaratabilirsiniz.

Ünlem İşareti Nerelerde Kullanılır?

Ünlem işareti ne anlama gelir sorusunu cevapladıktan sonra nerelerde kullanıldığını detaylı olarak inceleyelim. İşte maddeler ile detaylar:

  • Uyarı, hitap ve seslenme gibi durumlarda sözlerden sonra kullanılır.
  • Sevinç, mutluluk, üzüntü, korku, şaşırma gibi duyguları anlatan cümle ya da kelimelerde sonuna koyulur.
  • Kinaye, alay veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen cümlelerden hemen sonra yay araç içinde kullanılır.

Ünlem İşareti Kullanım Örnekleri

Ünlem işareti kullanım örneklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

  • İnsanlar! Hepinize söylüyorum.
  • Dur! Gitme! Burada kal!
  • Ey Türk Gençliği!
  • Eyvah! Oha! Süper!
  • İstese anında yaparmış (!) ama istemiyormuş.
  • Ondan iyisi yokmuş (!) sanki dünya boş.

Sizde bu örnekleri ödevlerinizde kullanabilirsiniz. Kendi düşünceleriniz ile daha fazla detaylandırabilirsiniz.

Ünlem İşareti Nerelerde Kullanılır

Ünlem İşareti

Cümle içlerinde hitap söz konusu olduğunda en sık karşılaşılan noktalama işaretine ünlem denilmektedir. Bu noktalama işareti içerisinde belli başlı duyguları barındırmaktadır. Bunlara; şaşkınlık, heyecan, korku, öfke, sevinç benzeri duygular örnek verilebilir. Ekstra olarak da hitap, emir, çağrı, engelleme anlamları ifade eden cümlelerde de kullanılmaktadır. Bu noktalama işareti kullanıldığı yerde bir vurgulama durumu oluşturur. Kimi zaman cümle içinde kimi zamanda cümle bitişinde yer almaktadır.  Bazı diğer durumlarda ise (!) içerisinde kullanım gösterdiği de görülebilir. Bunların hepsi duygu ve anlam farklılıklarına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Ünlem İşareti Nerelerde Kullanılır?

A) Heyecan, gurur, üzüntü, nefret, sevinç, hayret, şüphe, alay ve korku gibi içsel duyguları ifade ederken yazılı versiyonlarında kullanım gösterir.

  • Eyvah eyvah bunu nasıl yaparsın sen!
  • Neden doğruyu söylemiyorsun neden!
  • Arkadaş yurduma alçakları uğratma sakın!
  • Bir daha asla elimi tutma!
  • Anne!
  • İmdat!
  • Heyy sana diyorum!
  • Sana verdiğim emeklere yazıklar olsun!
  • Aa aşk olsun ama!
  • Dikkat!
  • Tabi o kadar sade (!) ki. Üzerindeki taşları saymazsak.
  • hiç yaramaz (!) bir kız değil, lütfen.
  • Sen gerçekten çok ince(!) bir adamsın

B) Nutuklar gibi hitaplarda kullanılır.

  • Aziz ve muhterem kardeşlerim!
  • Muhterem Efendiler!
  • Ey benim namlı, şerefli, sadık emirlerim!
  • Ey Şanlı Türk Ordusu!

C) Ünlem anlamı olan ancak onun yerine virgül işareti konulmuş olan cümlelerde virgülden sonra gelenlerin sonuna en uygun işaret getirilir.

  • Ah, sonunda geldin.
  • Ah, işte güzel havalar geldi.
  • Eyvah, hiç gelemeseydin keşke.

D) Söylevlerde de kullanıldığı görülür.

  • Kutlu Olsun!
  • Büyük Türk Milleti!

E) Cümle içinde duygulu kelimeden sonra da kullanılabilir. Cümlenin en sonuna da gelebilir.

  • Oh be, sonunda geldin.
  • Oh be! Sonunda geldin.
  • Eyvah eyvah! Çok geç geldin.
  • Eyvah eyvah, çok geç geldin.
  • Ah, işte o hiç olmadı.
  • Ah! İşte o hiç olmadı.

F) Küçümseme, üstten bakma benzeri olan anlamlarda cümlelerde parantez içinde kullanıldığı görülür.

  • Kadın akıllı (!) bu böyle olmaz.
  • Ekonomist adamlar (!) her şeyi bilirler.
  • Gençken ona kimseler yetişemezmiş(!)

Ünlem İşareti Nedir?

Ünlem işareti nedir?

Türkçe dilinde, cümle içinde doğru bir şekilde aktarmak istediklerini ifade etmek isteyen kişiler için noktalama işaretleri son derece önemlidir. Cümle içinde doğru bir şekilde kullanmak isteyen kişiler, bu yazımızda yer alan önemli bilgileri kullanabilir. Ünlem işareti nedir? Ünlem işareti nerelerde kullanılır ve diğer sorulara yanıt almak isteyen kişiler, örnek cümleleri ve konu başlıklarını okuyabilir. Bu aşamada çok rahat bir şekilde ünlem işareti (!) hakkında bilgi edinebilir.

Hitap ve cümle kullanımları için en çok tercih edilen noktalama işaretlerinin başında ünlem gelmektedir. Ünlem, çeşitli duygu ve heyecanları bildirir. Cümle ve ifadelerin sonuna konmaktadır.  Ünlem işareti; kızma, sevme, korkma, mutluluk ve şaşkınlık gibi aşırı heyecan anlatan cümlelerin sonuna konur. Aynı zamanda hitap, emir, yasaklama ve çağrı gibi cümleler için tercih edilir. Bu işaretin olduğu cümle vurgulanarak, çok net bir şekilde ifade edilir. Noktalama işareti olan ünlem, cümle sonuna konduğu gibi cümle bitişini de belirtmektedir. Aynı zamanda cümle içinde kelimelerin sonrasında da tercih edilir.

Ünlem işareti nerelerde kullanılır?

Ünlem işareti nerelerde kullanılır sorusu, dil bilgisi hakkında bilgi almak isteyen bireyler tarafından merak edilmektedir. İçinde ünlem ifadesi ( Sevinç, kıvanç, haykırış, korku, acı, ürperti, hayret, nefret, ani coşku, heyecan) seslenme , hitap ya da uyarı bildiren cümle ve kelimeler sonrasında ünlem işareti kullanılmaktadır.

Ünlem işareti, ünlem ifadesinden hemen sonra kullanılacağı gibi, cümle sonunda da tercih edilebilir. Parantez içinde kullanılan ünlem işareti alay etme, küçümseme, hafife alma, kinaye ve inanmama anlamı katar.

Ünlem işareti ile ilgili örnekler

Ünlem işareti ile ilgili örnekleri inceleyen kişi, bu konu hakkında sahip olduğu daha derin bilgi birikim ile yazma ve konuşma dilini daha aktif hale getirebilir.  Duyguların ifade edilmesi, uyarı cümleler, hitap cümleleri için kullanılmaktadır. Aynı zamanda alay içeren ve cümle sonunda ayraç içinde ünlem kullanılır. Hiciv de son derece uygundur.

Ünlem işareti ile ilgili ödevler

Ünlem işareti ile ilgili ödevler, daha çok ilk okul öğrencilerinin imla kurallarını daha net anlaması için etkili bir seçenektir. Türkçe dilinde yazı dili ile anlatımın daha net bir şekilde karşı tarafa geçmesi için bazı noktalama işaretleri vardır. Ünlem de bunlar arasında yer alıyor.

Ünlem işareti ne anlama gelir?

Yazı dilinde, noktalama işaretleri kullanımı zorunludur. Bu zorunluluğun ana nedeni, yazının daha anlamlı ve düzenli olmasıdır. Bu anlamda noktalama işaretlerinin gerekli olduğunu ifade etmek gerekiyor. Noktalama işaretleri ile alakalı araştırma yapanlar, sitemiz üzerinden gerekli olan tüm bilgileri bulabilir.

Ünlem işareti; seslenme cümleler, düşünce ve duyguları anlatan cümleler için kullanılmaktadır. Ünlem işaretinin olduğu cümlelerin daha baskın olduğunu dile getirmek gerekiyor. Seslenme sözlerini ve diğer ifadeleri vurgulu bir şekilde belli eder. Kullanım alanı son derece detaylıdır.

Ünlem işareti ne anlama gelir sorusuna sizler için  bu şekilde yanıt verebiliriz. Diğer imla kuralları, noktalama işareti ve Türkçe ile alakalı merak ettiğiniz konu başlıklarını sitemiz üzerinde çok rahat bir şekilde bulmanız söz konusudur.

 

Ünlem İşareti İle İlgili Örnekler

Ünlem İşareti (!)

Ünlem işareti, seslenmelerde, duygu ve düşünce anlatımlarında kullanılan bir noktalama işaretidir. Noktalama işaretleri, kullanıldığı cümlenin tonlanma ve vurgulanma-sına yardımcı olmaktadır. Ünlem işareti kullanılan cümleler daha vurgulu okunmaktadır ve daha baskındırlar.

Ünlem İşareti Görevleri

Ünlem işareti pek çok cümlede kullanılabilmektedir. Normalde sakin olan bir cümle bu noktalama işareti kullanıldığında daha duygulu olabilmektedir. Duygu ve düşüncelerin karşı tarafa daha baskın aktarılmasını sağlayan ünlem işareti ayrıca seslenme sözlerinde de kullanılmaktadır.

Ünlem işaretinin görevleri birkaç tanedir. Bu görevler doğru kullanıldığında cümleye bambaşka bir anlam kazandırabilirler. Yanlış kullanımlarda ise anlam karmaşasına ve istenmeyen duygu aktarımlarına neden olabilmektedir. Ünlem işareti görevleri:

  • Mutluluk, acı, korku, sinir ve şaşkınlık gibi duyguların anlatıldığı cümle ya da kelimelerin sonunda ünlem işareti kullanılmaktadır.
  • Bir kişiye seslenme, hitap etme ya da onu uyarmak gibi kelime ya da cümlelerin sonunda ünlem işareti kullanılmaktadır.
  • Bir olay ile alay edildiğinde, kinaye yapıldığında ya da duruma küçümseme anlamı kazandırılırken parantez içerisinde ünlem işareti kullanılmaktadır.
  • Hey, bre, oh gibi ifadelerin sonunda ünlem işareti kullanılır.

Ünlem işareti, seslenme ya da şaşkınlık gibi durumları belirten kelimeden sonra kullanılabilir. Ancak o kelimeden sonra virgül kullanılıp cümlenin sonunda ünlem işareti kullanmak da anlamı bozmayacaktır.

Ünlem İşareti Nasıl Kullanılır?

Ünlem işareti birçok kullanım alanına sahiptir. Ünlem işareti nasıl kullanılır? Ünlem işareti kullanım alanları ile ilgili örnekler:

  • Sınıf tekrarı yapmak istemiyorsan ders çalışmalısın! (sinir bildiren cümle)
  • Ah! Sen de kimsin? (korku bildiren cümle)
  • Anne! Yemek hazır. (Anne, yemek hazır!) (seslenme bildiren cümle)
  • Sınıfın en çalışkanı (!) oymuş. (kinaye bildiren cümle)
  • Bre! Sen nereden gelip nereye gidersin?

Ünlem işareti kendinden önce kullanılan kelime ile birleşik yazılmalıdır. Kendinden sonra gelen kelime ile arasında boşluk olmalı ve o kelime büyük harf ile başlamalıdır. Çünkü ünlem işaretinin cümle bitirme görevi bulunmaktadır.

Parantez içerisinde kullanılan ünlem işareti kendinden önceki ve sonraki kelimeler ile ayrı yazılır. Ayrıca bu kullanımda herhangi bir büyük harf kullanılmaz. Çünkü bu kullanım cümleyi tamamlamamaktadır.