Yay Ayraç ( ) Kullanımı
Yay ayraç metinlerde sıklıkla kullanılan noktalama işaretlerinden biridir. Yay ayracın bir diğer adıysa ayraçtır. Her ikisi de aktif olarak kullanılmaktadır. Yay ayracın diğer noktalama işaretlerinde olduğu gibi kullanıldığı yere göre değişen birden çok anlamı vardır. Yay ayraç kullanımı şu şekillerde geçekleşir;
- Cümle içi ya da cümle sonundaki anlam bütünlüğünü sağlayacak ek bilgilerin verilmesi amacıyla kullanılırlar. Yay ayraç içinde de bir cümlenin varlığı kabul edilerek uygun noktalama işaretleri eklenmelidir. “ Bu yörenin insanları ( Bu insanları kendi yöremdeki insanlara tercih ederim.) ellerinin açıklığıyla meşhurdur.”
- Özel ya da cins isimlere ait ekler ayraçtan önce kullanılırlar. Örneğin: Yunus Emre’nin ( 1240?-1320)…
- Tiyatro metinlerinde ya da senaryolarında o sırada konuşan kişinin durumu hakkında bilgiler vererek metnin tiyatroya daha hakim olması için kullanılır.
-“Allah rızası için su ver ağabey( Abisi Hikmet’e yalvarırcasına bakarak ve gözlerinden yaşlar akarak.)”
- Yay ayraç bazen alıntı yapılan esere ait künye bilgilerini göstermek amacıyla kullanılır. Örneğin: Ne hasta bekler sabahı, ne taze ölüyü mezar. (Necip Fazıl Kısakürek)
- Bir cümle içindeki kinayeli kelimeler ünlem işaretiyle belirtilir. Bu belirtme sırasında karışıklık olmaması amacıyla ünlem işareti parantez içine alınır. Ya da bir bilgi hakkında belirsizlik varsa bunu belirtmek için konulan soru işareti yay ayraç içine alınır. “Sen ne kadar güzel (!) bir insanmışsın. Yunus Emre’nin 80 yıl (?) kadar yaşadığı bilinmektedir.”
- Bir yazıdaki maddelerin harf ya da rakamla gösterilmesi sırasında da yay ayraç kullanılır. Örneğin: 1) 2) A) B)