Etiket arşivi: tırnak işareti örnek cümleler

Tırnak İşareti Nerelerde Kullanılır?

Tırnak İşareti

Cümle oluşturma aşamasında tırnak işaretine sıkça ihtiyaç duyulur. Bu noktalama işareti belli bir söze vurgu yapmak amacı ile ortaya konur. Özellikle başkasına ait olan bir sözü öne çıkarmak ve onu belirtmek amacı ile kullanılır. Bu söz herhangi bir yazara ya da kuruma ait olabilir. Tıpkı onların ağzından çıktığı gibi bu sözü tırnak içine alırsınız. Özellikle TDK kurallarına uygun olarak ortaya çıkan bir kullanım burada söz konusu olmuştur. Tırnak işareti literatürde bir sözü açıklamak amacı ile kullanılır. En çok kullanıldığı görevi de budur. Yani özel cümleyi, ana cümleden ayırmak anacı ile ortaya konur.

Alıntı yapılan cümlelerde tırnak işareti ön plana çıkar.

Tırnak İşareti Nerelerde Kullanılır?

A) Alıntılama yapıldığında kullanılır.

  • “Yaş otuz beş yolun yarısı eder” demiş sevgili Cahit Sıtkı Tarancı.
  • Atatürk “yurtta sulh, cihanda sulh” diyerek büyük bir barışın adımlarını atmıştır.
  • Peygamber Efendimiz (s.a.v) “Erkek çocuklarını seviniz. Kız çocukları zaten kendini sevdirir” buyurmuştur.

B) Cümle içinde özellikle bir söze vurgu yapmak ve belirtmek için de kullanılır.

  • Bu hayatta en çok “patavatsız” kişiler beni üzdü.
  • Dünyayı “insanlık, barış ve sevgi” kurtaracak.

C) Herhangi bir esere ya da makaleye vurgu yapılırken onun adı da tırnak içinde verilir. Çünkü bu tür adlar özel ad olarak nitelenir.

  • En sevdiğim dergiler arasında “Amme idare dergisi” en önde gelmektedir.
  • Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” kitabı beni çok etkilemiştir.

D) Bir cümle içinde başka bir kişiye atıf yapılırken onun adı da tırnak içinde verilir. Çünkü özellikle o kişiye doğru bir yönelik burada söz konusu olur.

  • Dün akşamki oyunda özellikle “Ali” çok iyi oynadı.
  • İş yerinde ayın elemanı olmayı özellikle “Deniz” çok hak ediyor.

E) Herhangi bir memleket ismi de eğer cümle içinde vurgulanacaksa onun için de tırnak işareti kullanılır.

  • Ben özellikle “Ankara’yı” çok severim.
  • Kedi deyince aklıma öncelikle “Van” geliyor.

F) Önemli bina isimlerine vurgu yapılırken burada kullanılır.

  • “Beyaz Saray” gibi bir yerde yaşamak güzel olurdu.

Tırnak İşareti ile ilgili Örnekler

Tırnak İşareti (“”)

Tırnak işareti, sık kullanılan noktalama işaretlerinden bir tanesidir. Noktalama işaretleri bir metnin vurgulanmasında ve anlaşılmasında büyük önem taşımaktadır. Tırnak işareti daha çok vurgulanması gereken ya da öne çıkan bölümler için kullanılmaktadır.

Tırnak İşareti Görevleri

Tırnak işareti, cümlenin diğer kelimelerinde ayrı bir anlam ifade eden bölümlerinin ayrılmasında kullanılmaktadır. Bu nedenle pek çok görevi bulunur. Tırnak işareti görevleri:

  • Tırnak işareti kitap ve yazı adlarının ve başlıkların cümle içerisinde belirtilmesinde kullanılır.
  • Cümlelerin içerisinde geçen özel isimlerin vurgulanmasında tırnak işareti kullanılır.
  • Bir cümlenin içerisinde özellikle belirtilmek ya da vurgulanmak istenen kelime ya da kelime gruplarında tırnak işareti kullanımı görülmektedir. Bunun yerine istenen kelim koyu ve italik olarak da yazılabilir. İkisi aynı görevi görecektir.
  • Tırnak işareti, cümlenin çerisinde alıntı yapılan kısmın ayrılmasında kullanılmaktadır.
  • Karşılıklı konuşmalarda uzun çizgi (konuşma çizgisi) yerine tırnak işareti kullanılabilir.
  • Cümle içerisinde geçen yabancı dildeki kelimelerin belirtilmesinde kullanılır.

Tırnak işaretinin içerisinde eğer bir cümle varsa baş harfi büyük yazılmalıdır. Ayrıca cümlenin sonunda herhangi bir noktalama işareti kullanılabilir. Tırnak işareti, kullanıldığı cümleyi bitirmiyorsa, ondan sonra gelen kelimenin büyük harfle başlamaması gerekir. Ayrıca tırnak işareti içerisindeki bir kelimeye ek getirildiğinde tekrar kesme işareti kullanılmamaktadır.

Tırnak İşareti kullanımı ve örnekleri

Tırnak işareti çoğu noktalama işaretinin tersine belirtilmesi gererken bölümün hem başında hem de sonunda kullanılmaktadır. İki tane kullanılmadığı takdirde yazım yanlışına ve anlam karmaşasına neden olacaktır. Tırnak işareti kullanımı ve örnekleri incelenerek bu durum pekiştirilebilir:

  • Viktor Frankl, İnsanın Anlam Arayışı kitabında “Gereksiz yere acı çekmek, kahramanca değil, mazoşistçe bir tutumdur.” der ve acının kaçınılabilir olduğunu vurgular. (alıntı)
  • Annem babamı arayıp “Akşama ne yemek istersin?” diye sordu. Babam da “Hafif bir şeyler yemek istiyorum.” dedi. (uzun çizgi kullanılmayan karşılıklı konuşmalarda)
  • Yaşadığı evde kendini “hapsolmuş” hissediyor, nefes almakta artık güçlük çekiyordu. (vurgulanan kelime)
  • Kitabın “Sağlıklı Sınırlar Geliştirmek” adlı bölümünü mutlaka okumalısınız. (bölüm adı)
  • George Orwell’in “1984” adlı romanı bir distopyayı anlatmaktadır. (kitap adı)
  • ALİ Sabahattin, “Kürk Mantolu Madonna”, Yapıkredi Yayınları, İstanbul, 1998.
  • İngilizcede “banana” muz kelimesinin karşılığıdır. (yabancı dildeki bir kelime)