Tırnak İşareti
Cümle oluşturma aşamasında tırnak işaretine sıkça ihtiyaç duyulur. Bu noktalama işareti belli bir söze vurgu yapmak amacı ile ortaya konur. Özellikle başkasına ait olan bir sözü öne çıkarmak ve onu belirtmek amacı ile kullanılır. Bu söz herhangi bir yazara ya da kuruma ait olabilir. Tıpkı onların ağzından çıktığı gibi bu sözü tırnak içine alırsınız. Özellikle TDK kurallarına uygun olarak ortaya çıkan bir kullanım burada söz konusu olmuştur. Tırnak işareti literatürde bir sözü açıklamak amacı ile kullanılır. En çok kullanıldığı görevi de budur. Yani özel cümleyi, ana cümleden ayırmak anacı ile ortaya konur.
Alıntı yapılan cümlelerde tırnak işareti ön plana çıkar.
Tırnak İşareti Nerelerde Kullanılır?
A) Alıntılama yapıldığında kullanılır.
- “Yaş otuz beş yolun yarısı eder” demiş sevgili Cahit Sıtkı Tarancı.
- Atatürk “yurtta sulh, cihanda sulh” diyerek büyük bir barışın adımlarını atmıştır.
- Peygamber Efendimiz (s.a.v) “Erkek çocuklarını seviniz. Kız çocukları zaten kendini sevdirir” buyurmuştur.
B) Cümle içinde özellikle bir söze vurgu yapmak ve belirtmek için de kullanılır.
- Bu hayatta en çok “patavatsız” kişiler beni üzdü.
- Dünyayı “insanlık, barış ve sevgi” kurtaracak.
C) Herhangi bir esere ya da makaleye vurgu yapılırken onun adı da tırnak içinde verilir. Çünkü bu tür adlar özel ad olarak nitelenir.
- En sevdiğim dergiler arasında “Amme idare dergisi” en önde gelmektedir.
- Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” kitabı beni çok etkilemiştir.
D) Bir cümle içinde başka bir kişiye atıf yapılırken onun adı da tırnak içinde verilir. Çünkü özellikle o kişiye doğru bir yönelik burada söz konusu olur.
- Dün akşamki oyunda özellikle “Ali” çok iyi oynadı.
- İş yerinde ayın elemanı olmayı özellikle “Deniz” çok hak ediyor.
E) Herhangi bir memleket ismi de eğer cümle içinde vurgulanacaksa onun için de tırnak işareti kullanılır.
- Ben özellikle “Ankara’yı” çok severim.
- Kedi deyince aklıma öncelikle “Van” geliyor.
F) Önemli bina isimlerine vurgu yapılırken burada kullanılır.
- “Beyaz Saray” gibi bir yerde yaşamak güzel olurdu.